සොකරී යන්න එපා…

අද සමාජයේ මිනිසාට සමීපතම දේ මාධ්‍ය කියලා අපි කිව්වොත් වැරදිද? විශේෂයෙන් තරුණ පරපුරට නම් දෙමාපියන්ටත් වඩා විද්‍යුත් මාධ්‍ය සමීපයි වගේ. සමහරු කියනවා වයසෙ වැරැද්ද කියලත්… කොහොමත් අපි අද කතා කරන්න බලාපොරොත්තු වෙන්නෙ වැරදි වයස් වල ඉන්න අය ගැන නෙමෙයි. මල් වගේය කියල කියන පුං‍චි දරුවන් ගැන… ඒ වගේම ඒ පුංචි මල් වලට උරුම ළමා කාලය ඔවුන් විඳිනවද කියන කාරණය ගැන.

අද ලිපියේ මාතෘකාව හැටියට ගත් ගීතය, අපි අද කතා කරන්න යන මාතෘකාවට අදාල එක් ගීතයක් පමණයි. මේ වගේ තවත් ගීත මේ ලිපිය කියවන ඔබගෙ මතකයටත් දැන් එනවා ඇති. මේ එක් උදාහරණයක් විතරයි. මේ ගිතයේ හෝ මෙවන් ගීත නිර්මාණකරුවන්, එම ගීත රචකයන් ආදී පිරිසට විරුද්ධව මෙම ලිපිය නොලියන බවත් මුලින්ම සඳහන් කරන්න ඕනෙ. මේ ගීත මාධ්‍ය හරහා ප්‍රචාරය වෙද්දි ඒවා ශ්‍රවණය කරන පොඩි දරුවන් ගීත හරහා උකහා ගන්න දේ ගැනත්, ඒ හරහා පොඩි දරුවන්ගේ මානසිකත්වය හැඩගැසෙන හැටි ගැනත් කතාකරන්නයි අද අපේ වෑයම. ටිකක් හිතන්න, මේ වගේ ගීතයක් අහන පොඩි දරුවෙක් ඔබ වෙත ඇවිත්…

“පැණිරස කෑම දිව ගාලා කංසා බොන්න කියන්නෙ ඇයි අම්මෙ?” කියලා ඇහුවොත් මොකද්ද දෙන උත්තරේ.

ඔබ පිරිසක් මැද ඉන්න වෙලාවක දරුවා ඇවිත්… “ඉඟත් බෝම පොඩි ලැමත් බෝම ඇති කියන්නෙ මොකද්ද තාත්තෙ?” කියලා ඇහුවොත් දෙන උත්තරේ හිතාගන්න පුළුවන්ද?

ඔබ ඒ අවස්ථාවෙ දරුවට සැර කලොත් දරුවා තේරුම් ගනීවි මොකක් හරි වැරදි දෙයක් තමන් අහපු බව. එහෙම කියලා ප්‍රශ්න අහන එක නවත්තයිද? නෑ… ඊලඟ පාර ඔහොම ප්‍රශ්නයක් ආවොත් ප්‍රශ්නෙ අරන් යන්නෙ වෙනත් කෙනෙක් ලඟට. ඒක ඊට වඩා හානිකර වෙන්න පුළුවන්. පොඩි දරුවන්ට නුසුදුසු දේවල් උගන්නන අය ඕන තරම් මේ සමාජෙ ඉන්නවා.

මේ ගීත මාධ්‍ය වලින් ප්‍රචාරය වෙන එක නවත්වන්න අපහසුයි. ගෙදරදි අහන්න නොදුන්නත්, මඟ තොටේදි, බස් රථයකදි දරුවන්ට මේ ගීත ඇහෙන්න පුළුවන්. හොඳම දේ තමයි ඕන දෙයක් කතා කරලා වටහලා දෙන්න පුළුවන් තරමට දරුවන්ව දෙමාපියන්ට සමීප කරගන්න එක. ඕන ගැටළුවක් තමන් එක්ක කතා කරලා විසඳගන්න සුදුසුම පුද්ගලයන් දෙමාපියන් බව දරුවන්ට ඒත්තු ගන්වන්න. පොඩි කාලෙ ඉදන්ම හොඳ නරක කියලා දෙන්න. සැර වැර කරලා නෙමෙයි, බොහොම ඉවසීමෙන්, පුංචි හිත් රිද්දන්නෙ නැතිව.

අද මාධ්‍ය වලින් අහන්න දකින්න ලැබෙන දේ පොඩි දරුවන් හරි ඉක්මණට ග්‍රහණය කරගන්නවා. මීට දශක කිහිපයකට කලින් ජීවත් වුණ දරුවන්ට වඩා ඉක්මණට අද දරුවන් සමාජයට යනවා. ඔවුන් බොහෝදෙනෙක් වැඩෙන්නෙ රූපවාහිනී, පරිගණක එක්ක. නැලවිලි ගී ගයලා දරුවන්ව නලවපු අම්මා අද ඉතාම කාර්ය බහුල වෙලා. ඒ නිසා රූපවාහිනී, වීඩියෝ ගේම් වගේ දේවල් වලට දරුවන්ව යොමු කරලා තම කටයුතු කරගන්න දෙමාපියන් පෙළඹෙනවා. පවතින සමාජ සහ ආර්ථික තත්වය ඉදිරියේ දෙමාපියන්ව වරදකරුවන් කරන්න අපිට බැහැ. නමුත් තමන්ගෙ දරුවන් අහන්නෙ බලන්නෙ මොනවගේ වැඩසටහන්ද, සෙල්ලම් කරන්නෙ ඔවුන්ගෙ වයස් වලට සුදුසු ක්‍රීඩා සමඟද, පරිගණකය, අන්තර්ජාලය හරහා ආශ්‍රය කරන්නෙ තමන්ට ගැලපෙන වයස්වල දරුවන්ද කියන කාරණා ගැන හොයලා බලන එක දෙමාපියන්ගෙ වගකීම. අන්තර්ජාලය හරහා හමුවෙන ඇතැම් මිනිසුන්ගේ සැබෑ ගති හඳුනාගන්න වැඩිහිටියන් පවා අසමත් වෙන සමාජයක පොඩි දරුවන් ගැන අමුතුවෙන් කිව යුතු නැහැ නේද?

අද වීඩියෝ ගේම් පවා ඉතාම ජනප්‍රියයි. අවුරුදු හතරෙ පහේ පුංචි දරුවන් පවා GTA, Warfare වගේ වීඩියෝ ගේම් ක්‍රීඩා කරන බව පාඨක ඔබත් දන්නවා ඇති. වෙඩි තියන්න, මරාගන්න, සොරකම් කරන්න, ගහගන්න දරුවන්ගෙ මානසිකත්වය හැඩගැහෙන්නෙ මේ වගේ ක්‍රීඩා වලින්. භයානකම දේ තමයි මේ හැම දෙයකින්ම වීරයෙක් වෙන්න පුළුවන් කියන අදහස මේ ක්‍රීඩා කරන දරුවන්ගෙ මනසට ඇතුළු වීම. හැබෑ ලෝකෙ ඔය ක්‍රීඩා වලට වඩා වෙනස් කියලා තේරුම් ගන්න තරම්වත් දැනුමක් නැති පුංචි දරුවන්ගෙ අතට මේ වගේ ක්‍රීඩාවක් දෙන්න කලින් වරක් නෙමෙයි දහස් වාරයක් දෙමාපියන් හිතන්න ඕනෙ නේද?

ගොඩක් දෙමාපියන් තමන්ගෙ තරුණ දරුවන්ට බණිනවා. කමකට නෑ, කියන දෙයක් අහන්නෙ නෑ වගේ චෝදනාවල් ඔවුන්ට එල්ල කරනවා. ඒ දෙමාපියන්ට පුළුවන් කල්පනා කරලා බලන්න දරුවා පොඩි කාලෙ දරුව කියන දේ අහගෙන ඉන්න වෙලාවක් තමන් වැය කලාද? දරුවට හරි වැරැද්ද කියලා දෙන්න තමන්ගෙ කාලයෙන් කොටසක් වෙන් කලාද? ළමයි නරක් උනාට පස්සෙ උන්ට බැනලා වැඩක් නැහැ. දරුවො කරන්නෙ කියන්නෙ මොනවද කියලවත් හොයාබලන්නෙ නැතුව දෙමාපියන් වෙහෙසෙන්නෙත් දරුවන්ගෙම අනාගතය වෙනුවෙන් වෙන්න පුළුවන්. ඒත් නොසැලකිල්ල නිසා දරුවන් අයාලෙ ගියොත් වෙච්ච මහන්සියත් අපරාදෙ, ඊට වඩා දරුවන්ගෙ ජීවිතත් අපරාදෙ. දරුවෙක්ගෙ මුල් ගුරුවරු හැටියට දරුවා සමාජයට යන්න කලින්ම යහපත් ගතිගුණ ජීවිතයට එකතු කරන්න මුල් පියවර තබන්න ඕනෙ ගෙදරින්.

මේ සටහන, පුංචි දරුවො ගැන සැලකිල්ලෙන් ඉඳලා ඔවුන් අයාලෙ යාමෙන් වලක්වාගන්න කියලා අපි ආදරණීය දෙමාපියන්ට කරන ආයාචනයක්.

කල්‍යාණ මිත්‍රයෝ

ජීවිත කාලය පුරාවටම අපට නොයෙක් අවස්ථාවල, නොයෙක් විදිහේ ගතිගුණ ඇති මිතුරන් හමුවෙනවා. මේ අතුරින් ආශ්‍රයට සුදුසු මිතුරන් තෝරා ගැනීම අපේ වගකීමක්. බුදුන්වහන්සේ සිඟාලෝවාද සූත්‍රයෙන් කල්‍යාණ මිත්‍රයන් සහ පාප මිත්‍රයන් ගැන පැහැදිලිව දේශනා කලේත් කල්‍යාණ මිත්‍රයන් ඇසුරු කිරීම ජීවිතයට ඉතා වැදගත් නිසයි. මෙම ලිපියෙන් අප බලාපොරොත්තු වන්නෙත් කල්‍යාණ මිත්‍රයන් ගැන බුද්ධ දේශනාවන්හි සඳහන් කරුණු පිළිබඳව කතිකා කරන්නටයි.

ගොඩක් වෙලාවට හොඳ වැඩක් කරද්දි වගේම නරක වැඩක් කරද්දිත් මුල් වෙන්නෙ යාළුවො. ඉතින් සමාජයක දුසිරිත් දුරාචාර එන්න එන්නම වැඩිවෙනවා කියන්නෙත්, පාප මිත්‍ර ඇසුර වැඩි වෙලා කියන එකයි. කල්‍යාණ මිත්‍රයන් මෙන්ම පාප මිත්‍රයන් හඳුනාගැනීම වුවත් අද කාලයේ පහසු නැහැ. ඕනම ගේමකට ලෑස්ති, බුදු ෆිට් එක, බොක්ක කියලා හඳුන්වන හැම මිත්‍රයෙක්ම වචනයේ පරිසමාප්ත අර්ථයෙන්ම කල්‍යාණ මිත්‍රයොද කියලා තේරුම් ගන්න තරම් බුද්ධියක් කෙනෙකුට තියෙන්න ඕනෙ. තමන් කියන කරන දේ හරි හෝ වැරදි, ඊට උපකාර කරන මිතුරා තමන්ගෙන් ඊට වඩා වාසියක් මතුවට බලාපොරොත්තු වෙන්න ඉඩ තියෙනවා. සමහරවිට අද ඔබේ වැරදි වලට අනුබල දෙන මිතුරා, අනාගතේ තවත් අපායට පාර කැපෙන කටයුත්තකට ඔබේ සහය බලාපොරොත්තු වෙනවා වෙන්නත් පුළුවන්. එහෙව් ලෝකෙක සැපේදි මෙන්ම දුකේදිත් ලඟින් ඉන්න මිතුරන් කව්ද කියලා වටහා ගන්න පුළුවන් වෙන්නෙ කෙනෙක් විපතකට පත් වුණ වෙලාවකටමයි.

සිඟාලෝවාද සූත්‍රයේ එන අන්දමට කල්‍යාණ මිත්‍රයන් මෙන්ම පාප මිත්‍රයන්ද කොටස් හතර බැගින් වෙයි.

• අඥ්ඥදත්තුහර – හැමවිටම මිතුරාගෙන් යමක් බලාපොරොත්තු වෙයි. සුළුවෙන් යමක් දී වටිනා යමක් බලාපොරොත්තු වෙයි. මිතුරාට බියක් ඇත්නම් ඔහුගේ කටයුතු කරන අතරම තම ලාභය, ප්‍රයෝජනය පමණක්ම සලකයි.
• වචීපරම – වචනයෙන් පමණක් සංග්‍රහ කරමින් මිතුරාගෙන් ලාභ බලාපොරොත්තු වෙයි. ඉකුත් වූ දෙයින් සහ මතු ඇතිවන දෙයින් සංග්‍රහ කරන අතර කටයුත්තක් පැමිණි කල්හි තමාට වූ විපතක් දන්වා මඟහැර යයි.
• අනුපියභාණි – තමන් ඉදිරිපිටදී පමණක් මිතුරාගේ ගුණ වයන, නැති තැනදී වැරදි කියන යහපත් අයහපත් සියළු දේ අනුමත කරන, රැවටිලි බස් කියන කෙනෙකි.
• අපාය සහාය – මෙම පාප මිතුරා මත්පැන් පානය, නොකල්හි වීදි සංචාරය, නැටුම් ඇති තැන්හි රැඳීම සහ සූදුව යන අයහපත් සියළු කටයුතු වලට නැවත නැවතත් උර දෙමින් පරිහාණිය කරා රැගෙන යයි.

මෙවන් ගතිගුණ ඇති මිතුරන් හඳුනාගන්නටත් ඔවුන් ආශ්‍රයෙන් ඈත් වන්නටත් බුද්ධිමත් මිනිසා සමත් විය යුතුය.

කල්‍යාණ මිතුරන් ගැන දේශනා කිරීමේදී බුදුන් වහන්සේ උපකාරක, සමාන සුඛ දුක්ඛ, අනුකම්පක සහ අත්ථක්ඛායි යනුවෙන් කලණ මිතුරන්ද වර්ග හතරක් හඳුන්වා දී ඇත.

• උපකාරක මිතුරා – තම මිතුරාත් ඔහුගේ ධනයත් රකිමින් මිතුරාට උපකාර කරන්නෙකි. ඔහු භයක් පැමිණි විට මිතුරාට උපකාර කරන අතර කටයුත්තක් ඇති කල්හි දෙගුණයක් වස්තුව දෙයි.
• සමාන සුඛ දුක්ඛ මිතුරා – විපතේදීත් නොවෙනස්ව සිටින, තම රහස් මිතුරාට කියන සහ මිතුරාගේ රහස් ආරක්ෂා කරන පුද්ගලයෙකි. මිතුරාගේ යහපත සඳහා ජීවිතය වුව පිදීමට සමත් මිතුරෙකි.
• අනුකම්පක කළණ මිතුරා – මිතුරාගේ පිරිහීමට නොසතුටු වන, දියුණුවට සතුටු වන, මිතුරාගේ නුගුණ කියන්නවුන් වළකන සහ ගුණ කියන්නවුන්ට ප්‍රශංසා කරන මිතුරෙකි.
• අත්ථක්ඛායි මිතුරා – සිය මිතුරා පවින් මුදවා කුසලයෙහි යොදවන කළණ මිතුරෙකි. නොඇසූ දෙය අසන්නට සලස්වන, දෙව්ලොවට මග කියන මිතුරෙකි.

අප අවට වෙසෙන මිතුරන් අතරින් මේ සිව්වැදෑරුම් මිතුරු ගුණ සහිත කල්‍යාණ මිත්‍රයන් කවුරුද යන්න නොපමාව හඳුනාගන්නට අප කටයුතු කළ යුතුයි. කරන හැම කටයුත්තකටම උදව් නොදී, හරි වැරැද්ද තෝරා බේරාගෙන, යහපත් දේට උපරිමයෙන් උදව් කරන මිතුරා, දුසිරිතෙන් ඔබව ගලවාගන්න අර අදින මිතුරා සැබෑ කල්‍යාණ මිත්‍රයෙක්. එවන් කල්‍යාණ මිත්‍රයෙකුගේ ගුණ හඳුනාගන්න නම් තමනුත් ඒ ගුණ පුරුදු පුහුණු කළ යුතුයි. තවත් කෙනෙකුට පාප මිත්‍රයෙක් වෙමින් තමන්ට කල්‍යාණ මිත්‍ර ඇසුර ප්‍රාර්ථනා කිරීම නිෂ්ඵල දෙයක්. එබැවින් කල්‍යාණ මිතුරු ඇසුරට වැටෙන්න නම් අපිත් පළමුව කල්‍යාණ මිතුරෙකු සතු ගුණාංග අප තුල දියුණු කළ යුතුයි, අපත් අපේ මිතුරන්ට කලණ මිතුරන් විය යුතුයි. ඒ කළණ මිතුරන්ට ඉහත ගුණාංග වලින් සැලකීමට ඔබත් පුරුදු පුහුණු වෙයි නම් දුසිරිතෙන් ඈත්ව ධර්මයේ හැසිරෙන්නට එයම මහත් පිටිවහලක් වේවි.

කරුණාවතීට පිහිට වෙමු…

Necrotizing fasciitis යනු දුර්ලභ මෙන්ම  දරුණු රෝගයක් වුවද මෙය සුවකළ හැකි අවධියේදී නිසි ප්‍රතිකාර ලබා ගැනීම හරහා ජීවිතය රැක ගැනීමට හැකිවෙනු ඇත. මෙම රෝගයට ගොදුරුවී සිටින කරුණාවතී ගැන ඔබට දන්වන්නට අප තීරණය කලේ හේතු කිහිපයක් ඇතිවය.

පළමුව නම්, ඇයට නිරෝගී සුවය ලඟා කරගන්නට අපට හැකි අයුරින් උපකාර කරන්නට පෙළ ගැසෙමු යැයි ඔබෙන් ඉල්ලා සිටින්නටයි. එමෙන්ම මෙවන් රෝග වලට ගොදුරුවන මිනිසුන් කෙරේ අනුකම්පාවෙන් අප කටයුතු කළ යුතු බවත් කොයිම මොහොතක හෝ ඔවුන්ව කොන් කර මානසිකව වැටෙන්නට ඉඩ නොදිය යුතු බවත් මතක් කරන්නටයි.

අපි ගෙවන සංසාරයේ ඇති භයානක කම පැහැදිලිව පෙන්වාදෙන මෙවන් අවස්ථාවලට, හෙට දිනයේදී අප ගොදුරු නොවෙතැයි කිව හැක්කේ කාටද? රූපය ගැන මුලාවී මානයෙන් පසුවන, ඒ ගැන උදම් අනන අයටත්, ව්‍යාධියට ලක්වෙන, වයසට යන, දිරාපත් වෙන මේ රුව රැකගන්නට නානාප්‍රකාර දෑ කරන අයටත් මුලාවෙන් මිදී  මොහොතකට සිතා බලන්නට සුදුසු කරුණක් නොවෙයිද මෙය? මෙවන් පුවත් හමුවේ “මේක තමයි කරුමෙ” යැයි කියා කර්ම ශක්තිය පිට දමා බොහෝ දෙනා ප්‍රශ්නයෙන් පැන යති. එසේ නොකර මදක් හිතා බලන්න පුළුවන් නම්, රූපය පිලිබඳ තෘණාවෙන් මිදී ස්වභාවධර්මයේ විපරියාස වලට උපේක්ෂාවෙන් මුහුණ දෙන්නට හුරුවීම, සරල ජීවිතයක් ගතකොට මතුදිනෙක නිර්වාණ අවබෝධයටද බෙහෙවින් ඉවහල් වෙනු ඇත.

නැවතත් කරුණාවතී පත්ව ඇති තත්වය මතක් කරමින්, ඇයට හැකි අයුරින් උපකාර කරන්නට අපි දුටුගැමුණු පාඨක පිරිසගෙන් ඉල්ලා සිටිමු.

උදව් කිරීමට හැකි ආකාරය .

C/O Padmasiri Weledasela

G.G.S. Amarasinghe

Nuwanpura

Galewela

Tel: +94-71-835-7383 (Mr. S. Mudalige)

Email: ggsamarasinghe@gmail.com

http://www.helpkarunawathi.org/index.php

ආදරය හා වෛරය හෙවත් තෘෂ්ණාව හා ද්වේශය.

ප්‍රේමය/ආදරය හේතුවෙන් වෛරය හටගැනීම පිළිබඳව ලිපියක් සකස් කිරීම ගැන, දුටුගැමුණු බළකායේ සංස්කාරක සහෘදයෙක් ඉදිරිපත් කල අදහසක් ඔස්සේ සිතිවිලි මෙහෙයවූ මට මතක් වන්නේ මීට වසර නවයකට පමණ ඉහතදී රත්නපුරයට නුදුරු ප්‍රදේශයේ පාසලක සිදුවූ ඝාතනයක් සම්බන්ධ පුවතයි. ඝාතකයා පාසල් සිසුවෙකි. ඝාතනයට ලක්වූයේ එම විදුහලේම සිසුවියක වූ අතර, ඔහු විසින් පාසල් භූමිය තුලදී පිහියෙන් ඇන ගෙල කපා ඇයව ඝාතනය කෙරෙන ලදී. මෙම අපරාධයට හේතුව වශයෙන් මාධ්‍යයෙන් ප්‍රචාරය වූයේ ඇගේ ප්‍රේමය ඔහුට නොලැබීම නිසා ඇතිවූ කෝපයෙන් සිදුකළ ඝාතනයක් බවටයි. මේ එක සිද්ධියක් පමණි. සතිපතා පුවත්පත්, දිනපතා පුවත්පත්, මාසික සඟරා ආදී ලක්දීපය තුල පලවෙන අනන්ත වූ පුවත්පත් වල, විවිධ සිරස්තල වලින් නිතරම අහන්නට ලැබෙන කතාවකි ආදරය නිසා සියදිවි නසාගන්නා හෝ, අනුන් නසනා පුවත. ඇතැම් මිනිසුන් ආදරය අහිමි වූ විටෙක හැරගිය පෙම්වතුන් ගැන නොහොබිනා කටකතා පතුරවයි, ඇතැමෙක් වශී ගුරුකම් පසුපස යන අවස්ථාද ඇත… ලක්දිව සියදිවි නසාගැනීම් බොහොමයකටම හේතුවද පෙම්හබ බව නොරහසකි. ප්‍රේමයෙන් පරාජිතව, එය දරාගන්නට නොහැකි වූ තැන මානසික රෝහල් වල කල් ගෙවන පෙම්වතුන්ද අඩු නැත. නම් ගම් ආදිය පමණක් වෙනස් වෙමින් අපි නිතරම අහන්නේ සිතට වහල් වුණු, සම්මා දිට්ඨියෙන් තොර මිනිසුන්ගේ කතාවයි. රූපය නිසා තණ්හාවත්, තණ්හාව නිසා යම්කිසි දෙයක ඇලීම හෙවත් උපාදානය හටගන්නා බවත් මීට වසර දෙදහස් හයසියයකට පමණ පෙර දේශනා කරන ලද්දේ  ගෞතම බුදුන් වහන්සේ විසිනි. එහෙත් තවමත් අපේ ඇත්තන් දැඩි තණ්හාව නිසා අවිද්‍යාවෙන් අකුසල කර්මයන්හි නියැළෙති.

ප්‍රේමය/ආදරය, රාගය, ලෝභය, ආශාව ආදී මේ සියල්ලක්ම තෘෂ්ණාව මූලික සිතිවිලිය. ආදරය යනු රාගයට සම්බන්ධ ක්ලේෂ සිතක් වන අතර, මමය, මාගේය යනුවෙන් ආත්මාර්ථය අරමුණු කරගත් සිතිවිලි වලට ආදරයේදී මුල්තැන ලැබෙයි. ඇතැමෙක් ආදරය යනු මෛත්‍රිය යැයි වරදවා ගනී. එහෙත් ආදරය අරමුණු වන්නේ ඒ ඒ පුද්ගලයාගේ රුචි අරුචිකම් වලට අනුව වන අතර මිනිසා මෛත්‍රී වැඩිය යුත්තේ, ඉහත කී රුචි අරුචි සීමාවන්ගෙන් තොරව සියළු ලෝ සත වෙතය. ආදරය බිඳ වැටුණු විට ද්වේෂ සිත් මුල් වන්නේත්, මෙත්‍රියේදී අසීමාන්තිකව මෙත් වඩන්නට හුරු වන්නේත් ඉහත කී වෙනස් කම් නිසාය. එබැවින් ආදරය හා මෛත්‍රිය  එකක් නොව දෙකක් බව පැහැදිලිය.

“පෙමතෝ ජායතී සෝකෝ – පෙමතෝ ජායතී භයං”…ශෝකය, බිය මෙන්ම, කණගාටුව, පසුතැවීම, ඊර්ෂ්‍යාව, පලිගැනීම සහ කැමති දෑ නොලැබීමෙන්ද, අකමැති දෑ ලැබීමෙන්ද හටගන්නා අසතුට ආදී සියළු සිතිවිලි ද්වේෂයේම විවිධ ස්වරූප වෙයි. ගැටුම්, ආක්‍රමණ හටගැනීමට මෙවන් සිතිවිලි මුල් වෙයි. ඔහු හෝ ඇය මාගේය, මට හිමිවිය යුතුය යන අදහස් පෙරදැරි වී නම් එහි තෘෂ්ණාවද ඇත. ක්ලේශයන් සම්පූර්ණයෙන්ම ප්‍රහීන නොකල පෘතග්ජන සිතෙහි මෙවන් සිතිවිලි ඇතිවීම ස්වභාවිකය. එනිසා ආදරය කරන්නට එපා යැයි මේ ලිපිය හරහා අපි ඔබට නොකියමු. එදිනෙදා පුවත්පත් වල අප දකින පෙම්හබ මුල්වූ ඝාතන, අපරාධ උක්ත කරගෙන අප කතා කරන්නට සැරසෙන්නේ  තෘෂ්ණාව මර්දනය කල, ද්වේෂ සිතිවිලි දමනය  කල ප්‍රේමය ගැනයි. උදාහරණයක් ලෙස, අප දෙමාපියන් අපහට අසීමිත ආදරයක් දක්වති. අපව යහමගට ගන්නට උත්සාහ දක්වනු සේම, යම් හෙයකින් අප දෙමාපියන්ගේ බලාපොරොත්තු  වලට පිටින් කටයුතු කලද, ඔවුන් පැතූ ලෙසම ජීවත් නොවුණද, දෙමාපිය ආදරය වෙනස් නොවෙයි. නිසි වයසට එළැඹෙන දරුවන්ට සුදුසු ආවාහ විවාහ කරදී, සුදුසු ලෙස දේපල පවරාදී ඔවුනට ස්වාධීනව ජීවත් වෙන්නට සිඟාලෝවාද සූත්‍රයෙන් බුදුන් වහන්සේ උපදෙස් දී ඇත. දෙමාපියන් අපට කොපමණ ආදරය කලත් නිසි කලට අපට ස්වාධීනව ජීවත් වන්නට කටයුතු සලසා දෙයි. අධික තෘෂ්ණාව හෝ දැඩි උපාදානය එහි නැත.

තමා ආදරය කරන පුද්ගලයා තමන්ට අවැසි ලෙසින්ම පාලනය නොකෙරේද, ආදරය කරන පුද්ගලයාට අවැසි ලෙසම තමාට වෙනස් වන්නට සිදු නොවේද, එකිනෙකාව දැඩි ලෙස අයිති කරගන්නට උත්සාහයක් හෝ පාලනයක් නොකෙරේද එහි සැබෑ ආදරය රැඳී පවතී. එමෙන්ම විශ්වාසය, විශ්වාසය සුරැකීම හා එකිනෙකා කෙරෙහි වන ගෞරවයත් ආදරයේ ගති ලක්ෂණ  අතර වෙයි. සිදුහත් යශෝදරා චරිත දෙකෙන්ද සැබෑ ආදරය ගැන උදාහරණ රැසක් ලබාගත හැක. බෝසතුන් තමාටම අයිතියැයි මතයක නොසිට, ලෝසතුන් වෙනුවෙන් සිදුහත් බෝසතුන් මහාභිනික්මන් කල විට එය ඉවසා සිටීමෙන් යශෝදරාව අධික තෘෂ්ණාවෙන් තොර ආදරය ගැන අපූරු උදාහරණයක් දෙයි. තම ස්වාමි පුරුෂයා තමන් හැර ගියාය යන සිතිවිල්ලේ සිටිමින් බෝසතුන් විනාශ කරන්නට ඇය නොපෙළෙඹෙයි. බුද්ධත්වය ලැබ කිඹුල්වත් නුවරට වැඩි බුදුන් වහන්සේත්, යශෝදරාව වෙතට ගොස් ඇය බැහැදැක දහම් දෙසීමෙන් ගෞරවය පිළිබඳ අපූරු පාඩමක් කියාදෙයි. නමුත් මෙහිදී, කිඹුල්වත් නුවරට වැඩි බුදුන් වහන්සේ රාගාදී සියළු ක්ලේෂයන් ප්‍රහීන කර සිටි බවත් අමතක නොකල යුතුය.

ආදරය යනු බෞද්ධ ධර්මයට පටහැනි දෙයක් නොව. නමුත් වර්තමානයේ ආදරයට දී ඇති අර්ථකථන ධර්මයට පටහැනිය. බොහොමයක් අරුත් සුන්, පුහු දේවල් වලට ආදරය යන වචනය ඈඳා ඇත. මෙවන් අරුත්සුන් දේ ඔස්සේ ආදරය සොයා යන තරුණ පරපුර නොදැනුවත්වම දැඩි තෘෂ්ණාව ආදරය යැයි පටලවා ගනිති. පෙම්වතුන්, පෙම්වතියන් නොලැබී ගිය කල, තමා හැර ගිය කල ද්වේෂ සිත් ඇති කර ගනී. ඇතැමෙක් තමන්ට රිසි පෙම්වතා හෝ පෙම්වතිය හිමිකරගත්තද, එතැන් පටන් ඔහු හෝ ඇයව පාලනය කරමින් සැකයෙන් යුතුව කල් ගෙවන්නට වීම නිසා ගිහි ජීවිතය අවුල් කරගනී.

විවාහයෙන් කෙළවර වන ප්‍රේමයන් අද සමාජයේ පැසසුමට ලක්වේ. එතැන් පටන් නොගැලපීම්, ප්‍රතිවිරුද්ධ අදහස්, පුරුෂාධිපත්‍යය, කාන්තා විමුක්තිය ආදී නානාප්‍රකාර නම් වලින් හැඳින්වෙන තෘෂ්ණාව, විචිකිච්ඡාව හා ක්‍රෝධය බොහෝ පවුල් වල ප්‍රධාන අංග බවට පත්වෙයි. බලාගෙන ගියහම සැබැවින්ම විවාහයත් සමඟ ප්‍රේමය නිමාවී ඇත. නමුත් සිදුවිය යුත්තේ එය නොවේ යැයි පවසන්නට කිසිවෙකු ඉදිරිපත් නොවේ. කරන්න දෙයක් නැතිම තැන මේ සියල්ලම කරුමය පිට පටවා, හැලහැප්පීම් මැද දිවි ගෙවන ජීවිතද අප අතර අනේක වෙයි.

යම් අරමුණක් පිළිබඳ ද්වේශ සිතක් පහළ වූ විගස, ඒ මුල්වී අකුසල ක්‍රියාවක් කරන්නට ප්‍රථම, වහාම සතිය පිහිටුවා ගෙන එය හඳුනා ගැනීම හා ද්වේෂයෙන් බැහැර වීම හොඳම ක්‍රමය ලෙස බුදුරජාණන් වහන්සේ අනුශාසනා කළ සේක.  එනමුත් ද්වේෂය හඳුනාගෙන ඉන් බැහැරවීම වෙනුවට, ඇතැමෙක් ආයුධ අතට ගනී. මේ අයුරින් අධික තෘෂ්ණාව මූලික වී, උපාදානයෙන් මිදෙන්නට නොහැකි වූ තැන තම ජීවිතයත් විනාස කරගෙන, අනුන්වත් විනාස කර, තමන්ට අපිරිමිතව ආදරය කරන දෙමාපියන්, සහෝදරයන් හා නෑ හිතවතුන්වත් දුකට පත් කරන මිනිසුන් අපට නිතරම පාහේ හමුවෙයි.

ධර්ම මාර්ගයෙන් බැහැරව, තාවකාලික සතුට සැනසුම සොයා ගොස් සුරංගනා ලෝක වල අතරමං වන බොහෝ දෙනාගේ අවසානය සතුටුදායක එකක් නොවන්නේ අධික තෘෂ්ණාව, රාගය, මෝහය හා යමක් කෙරෙහි දැඩි ඇලීම මුල් වන බැවිනි. අධික තෘෂ්ණාවෙන් පෙලෙන තැනැත්තා නිතරම ජීවිතය කෙරෙහි අතෘප්තිමත්ය. එබැවින් ඔහුට/ ඇයට ජීවිතය කරදරකාරී වෙයි, බරක් වෙයි. ඒ හේතුවෙන්ම ද්වේෂ සහගත සිතිවිලි හටගනී. එහිදී එම පුද්ගලයා ඇසුරු කරන්නන්ටද ඔහු/ ඇය කරදරයක් විය හැක. ප්‍රේමය ආදී තෘෂ්ණාවට සම්බන්ධ සිත්හි දැඩි සේ ඇළුණ පුද්ගලයාගේ ජීවිතයද මීට සමාන වේ. තම පෙම්වතා හෝ පෙම්වතිය දැඩි රැකවල් මැද පාලනය කෙරෙමින්, සැකයෙන් හා ක්‍රෝධයෙන් ජීවත් වන්නා තමාගේ සැනසීමත් අන් අයගේ සැනසීමත් විනාශ කර දමයි.

ආත්මාර්ථයෙන් හා තෘෂ්ණාවෙන් තොර ආදරය යනු එකිනෙකා කෙරෙහි වන විශ්වාසය හා ගෞරවය බව අප මීට පෙර සඳහන් කළෙමු. තමා පෙම් කරන කෙනෙක් තමන්ව හැර ගියේ නම්, ඔහු හෝ ඇය තමන්ට ආදරය නොකරනවා විය යුතුය. තමන්ට ආදරය නොකරන කෙනෙක් වෙනුවෙන් ආයුධ අතට ගෙන ජීවිත විනාශ කරගැනීමට තරම් මිනිසා මෝඩ විය යුතුද? එපමණක්ම නොව, තමන් ආදරය කරන පුද්ගලයා තමන්ට ඕනෑ හැටියට වෙනස් කරගන්නට උත්සාහ නොකරමින්, ඔවුන්ට ආදරය කිරීම, අවංක වීම ආදිය සැබෑ ආදරයේ ගති ලක්ෂණ ලෙස හඳුන්වා දිය හැක.

කෙසේ වෙතත් සියළු සංස්කාර ධර්මයන් නැසෙන ලොවක, ප්‍රේමය පමණක් අහිමි වී නොනවතින නිසා, ගිහි ජීවිතයේදීම තෘෂ්ණාව මර්දනය කරන්නටත්, ආශාවන්හි දැඩි ලෙස ඇලීමෙන් මිදෙන්නටත්, ද්වේෂය පාලනය කරනටත් හුරු වීම ප්‍රඥාවන්තය. එමෙන්ම බුදුන් වහන්සේගේ දේශනා වලට අනුව ගොස් සම්මා දිට්ඨියෙන්, සම්මා සතියෙන් යුතුව කල් ගෙවමින් අප්‍රමාදව කුසල් රැස් කර නිවන් සාක්ෂාත් කරගන්නට අප අධිෂ්ඨාන කරගත යුතුය.

ආශ්‍රිත :

http://www.divaina.com/2011/08/07/feature05.html

http://www.divaina.com/2011/07/10/feature05.html

http://www.divaina.com/2011/03/27/feature03.html

http://www.divaina.com/2010/09/12/feature02.html

ආපසු නොඑන්න යමු….

වඳිමු තෙරුවන අරුත දැනගෙන

බෞද්ධයෙකු වීමේ මුල් පියවර බුදුන්, දහම්, සඟුන් සරණ යාමයි. එසේ තෙරුවන් සරණ යන බෞද්ධයා සිතක උපදින නොසන්සුන් කම, ව්‍යාකූලත්වය,  බිය දුරු කරගනු වස් තෙරුවන් ගුණ සිහි කිරීම අතීතයේ සිට පුරුදු පුහුණු කරමින් පැමිණේ. බියටපත් මොහොතක ඉතිපිසෝ ගාථාව කීමට බොදුනුවන් ඉබේම පෙලඹෙන්නේ එකී පුරුද්ද නිසයි. එවන් අවස්ථාවක බුදු ගුණ මෙනෙහි කරමින් බුදු රුවක් සිත්හි මවා ගෙන, බුදුවරයෙකුගේ කරුණා, මෙත්තා ආදී ගුණයන් සිහි කිරීමෙන්ද  ස්වක්ඛාත, සුපටිපන්න ආදී දහම් සඟුන් ගුණ සිහි කිරීමෙන්ද  බිය, අසහනය ආදී චිත්ත පීඩා දුරු වේ.

වර්තමානයේ බහුතරයක් සැදැහැවතුන් විසින් තෙරුවන් ගුණ ගාථා සජ්ජායනයේදී කටපාඩමින් ගාථා කියවාගෙන යතත් එහි අන්තර්ගථය මෙනෙහි නොකෙරෙයි. බොහෝවිට මීට හේතුව වන්නේ කුඩා කල ඉගෙනගත් මෙම පාලි ගාථා වල අදහස අප මතකයේ නොරැඳීමයි. මෙවන් අවස්ථාවල අප අතින් ගාථා සජ්ජායනයක් මිස තෙරුවන් ගුණ මෙනෙහි කිරීමක් හරියාකාරව සිදු නොවේ. එබැවින් තෙරුවන් ගුණ ගැන හොඳින් දැනගෙන, අර්ථය වටහාගෙන සිටීම වටී. ගාථා කියන්නන් වලේ කියැවීම පසෙකලා තෙරුවන් ගුණ මෙනෙහි කරනු වස් මෙම ලිපි පෙලින් තෙරුවන් ගුණ පිළිබඳ සවිස්තරාත්මක විග්‍රහයක් පාඨක සැදැහැවතුන් වෙත ගෙන එන්නට අප බලපොරොත්තු වෙමු.

පළමුව බුදු ගුණ බුදු ගුණ විමසා බලමු.

අරහං

– අප භාග්‍යවතුන් වහන්සේ චතුරාර්ය සත්‍ය අවබෝධ කල සේක.
– සසර පෙර පුරුදු සමගම සියලු කෙළෙසුන් නැසූ සේක.
– සියලු පාපයන්ගෙන් මිදුන හෙයින් ,රහසින්වත් පවු නොකළ සේක.
– සියලු ලෝ වැසියන්ගේ, උතුම් ආමිෂ පූජාවන්, අති උතුම් ප්‍රතිපත්ති පූජාවන්, සියල්ලටම සුදුසු වන සේක

බුදුවරයෙකුටම  ආවේණික මෙම ගුණයන් හේතුවෙන් අරහං නම් වන සේක. මෙම අරහං ගුණය සීල, සමාධි, පඤ්ඤා, විමුක්ති, විමුක්ති ඥාන දස්සන ලෙස අංග පහකින් යුක්ත ය.

සම්මා සම්බුද්ධ

අප භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, දුක, දුක හට ගැනීම,  දුක නැති කිරීම සහ දුක නැති කරන මගද යන පරම සත්‍ය හතර තමන් වහන්සේ විසින්ම, අවබෝධ කොරගත් හෙයින් සම්මා සම්බුද්ධ නම් වන සේක

විජ්ඡා චරණ

බුදුපියාණන් වහන්සේ විද්‍යා ඥාණ අට, පසලොස් සරණ ගුණයන්ගෙන් යුතුව, සීල සමාධි ප්‍රඥා යන ත්‍රිශික්ෂාවෙන් සම්පන්නව අවිද්‍යාව නම් මෝහාන්ධකාරය දුරුකල බැවින් විජ්ජාචරණ නම් වන සේක.

සුගත

ආර්‍ය අෂ්ඨාංගික මාර්ගය හෙවත් මැදුම් පිළිවෙතෙහි ගමන් කරමින් අමා මහ නිවනට සපැමිණි බැවින්ද, යථාවාදී තථාකාරී වන බැවින්ද, ප්‍රිය වචන දේශනා කල බැවින්ද, ප්‍රිය මනාප වූ බැවින්ද බුදුරජාණන් වහන්සේ සුගත නම් වන සේක.

ලෝකවිදූ

බුදුරජාණන් වහන්සේ තුන් ලෝකය පිළිබඳ සියලු දේ හොඳින් අවබෝධ කරන ලද බැවින් ලෝකවිදු නම් වන සේක.

අනුත්තර

බුදුන් වහන්සේට සමාන හෝ උසස් ජීවියෙකු ලොව පහල නොවන හෙයින් අනුත්තර නම් වන සේක.

පුරිසදම්ම සාරථි

දමනය කරන්නට අසිරු දෙව් බඹුන් ද, යකුන්ද දමනය කල බැවින් පුරිස ධම්ම සාරථී නම් විය.

සත්ථා දේව මනුස්සානං

දෙව් මිනිසුන් ආදී ලෝ වැසි සියළු සතුනට ශාස්තෲවරයාණන් වෙමින් සසර කතරින් ලෝ සතුන් එතෙර කරවන  බැවින් සත්ථා දේව මනුස්සානං නම් විය.

බුද්ධෝ

බුදු රජාණන් වහන්සේ අවබෝධ කරගත් ධර්මය ඒ අයුරින්ම අන්‍යන්ට දේශනා කර අවබෝධ කරදුන් සේක. බුද්ධ යන්නෙන් පසේ බුදුවරු සහ රහතන් වහන්සේ ද ගම්‍ය වන බැවින් සම්මා සම්බුද්ධ යන්නක්‌ වෙනම පවසද්දී අතිරේකව බුද්ධ යන්නක්‌ පැවසීම අනවශ්‍යය.

භගවා

අප භාග්‍යවතුන් වහන්සේ …
– සිව් වනක් පිරිසම ඇති කළහ
– සියලු ලෝ වැසියන් විසින්ම, ගරු කිරීමට සුදුසුය
–  අප්‍රමාණ වූ බුදු ගුණයන්ගෙන් යුතුය
–  කීර්තිමත්ය.
– පිරිවර සහිතය.
– අධිපතිය.
– පරාර්ථකාමීය.
– රාගාදි කෙළෙසුන් නැසූහ.
– භාවනාවෙන් නිවනට පැමිණිසේක ……. එවන් ගුණයන්ගෙන් යුතු බැවින් භගවා නම් විය.

මේ අයුරින් වන බුදුගුණ මෙනෙහි කිරීම තුලින්ම  බුද්ධානුස්සතිය වැඩීම ද සිදුවෙයි. සියළු කෙලෙස් නැසූ මහ කරුණා, මහා ප්‍රඥා ආදී ගුණයන්ගෙන් පිරිපුන් බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ගුණ කඳ මෙනෙහි කිරීමෙන් සසල සිත් සන්සුන් ව ඉඳුරන් පවා දමනය වෙයි. එවන් බුදුගුණ මෙනෙහි කරමින් යහපත් සමාජයක් කරා පිය නඟන අර්ථාන්විතව බුදුමඟ යන සැදැහැවතුන් පිරිසක් බිහි කරමු

තෙරුවන් සරණයි