සංඛපාල විහාරය – සැරිසර වාර්තා

රත්නපුර, කහවත්ත, මාදම්පෙ පහු කරගෙන, පැල්මඩුල්ල-ඇඹිලිපිටිය මාර්ගයේ රුහුණු රට පල්ලෙබැද්ද ප්‍රදේශයට යද්දි, කොළඹගේ ආරට නුදුරුව මාවතේ වම් පසින් හමුවෙන විහාරස්ථානය සංඛපාල විහාරය නම් වෙනවා. පැය කිහිපයක් එකදිගට වෑන් රථයේ ගමන් කිරීම නිසා ඇතිවුණු ගමන් මහන්සිය නිසාත්, එතෙක් සංඛපාල විහාරයට නොගිය දෙදෙනෙක් අප අතර සිටි නිසාත් සංඛපාල විහාරයේ මඳකට නවතින්නට තීරණය වුණා මිස එම ප්‍රදේශයේ අතීත විභූතිය කියා පාන තොරතුරු සොයමින් පරිසරයේ සැරිසරකට පෙර සූදානමක් අප වෙත තිබුණෙ නැහැ.

විහාර භූමියේ වටපිටාව අපි හැමදාමත් සැරිසරන්නට ප්‍රිය කරන නිහඬ, නිස්කලංක පරිසරයෙන් සමන්විත වුණා. විහාරයට පිවිසෙත්ම හිතේ නැගෙන දහසකුත් සිතුවිලි මොහොතකට නතර වෙන්නෙ පරිසරයේ අපූර්වත්වය විඳින්න මනසට ඉඩදෙන ගමන්. පියගැටපෙල මතින් විහාර මළුවට යද්දි හමුවෙන ගල් කුළු වලට වාරු වෙලා තුරු සෙවණේ මොහොතක් නැවතුණ අපේ කතාබහට පාදක වුණේ මෙම විහාරස්ථානයේ අතීත කතාවයි.

දුටුගැමුණු රජතුමාගෙ සේනාවෙ හිටපු ඵුස්සදේව යෝධයාට අයත් වෙලා තිබුණු සංඛය තැන්පත් කරලා මෙම විහාරය නිර්මාණය කලේ ඵුස්සදේව යෝධයා බවයි ඉතිහාසයෙ කියවෙන්නෙ. ඵුස්සදේව විසින් පර්වතයේ ඉහලට ගල් පඩිපෙලක් කපමින් ගොස්, හක් ගෙඩිය තැන්පත් කළ බව බොහෝදෙනා අතර ප්‍රසිද්ධ කතාවක්. සංඛය තවමත් මෙහි තිබෙන බව පැවසෙන විවිධ කතාන්දරත් ජනවහරේ විරල නැහැ. කෙසේ වෙතත් මෙම විහාරස්ථානය පිහිටි ප්‍රදේශය ඵුස්සදේව යෝධයාට ගම්වරයක් ලෙස දුටුගැමුණු රජතුමා ප්‍රදානය කළ වග සඳහන් වෙනවා. ඒ වගේම ඵුස්සදේව යෝධයා භික්ෂු ජීවිතයට ඇතුලත් වෙලා අර්හත් ඵලය ලද බවත් ජනවහරේ වගේම වංශකතාවලත් සඳහන්. විහාරස්ථානය ඇතුලෙ ඵුස්සදේව යෝධයාගෙ ජීවිතයේ විවිධ අවස්ථා සිතුවම් කරලා තියෙන හැටිත් සිත් ගන්නා සුළුයි.

මේ මනස්කාන්ත පරිසරයේ හෝරා දෙකක් පමණ ගත කරද්දි දක්නට ලැබුණු, නිරීක්ෂණය කළ දේවල් අතරින් හක්ගෙඩි ගල, විහාරගෙයි බිතු සිතුවම්, රාජාධි රාජසිංහ රජ සමයේ විසූ කරතොට ධම්මාරාම තෙරුන් වදාල කවි සහ කටාරම් කෙටූ ඉපැරණි සෙල්ලිපිය විශේෂ තැනක් ගත්තා. තුරු සෙවණට වී අවට සිරි නරඹමින් ඉන්න අතරෙ, විහාරයට පැමිණෙන බැතිමතුන්ගෙන් බොහෝ දෙනා හක්ගෙඩියක සලකුණ සටහන් කර ඇති ගල දෙස උනන්දුවෙන් මෙන්ම විමතියෙන් බලමින් ඒ ගැන කතා කරන අයුරු දක්නට ලැබුණා. එකත් එකටම ඒ කතාවෙන්නෙ ඵුස්සදේව යෝධයාගෙ සංඛය ගැන ජනප්‍රවාද වෙන්නට ඕනෙ.

ගිරිකුල ඉහලටම යන්නට අදහසක් තිබුණත්, හිරු අවරට යමින් කාල වේලාව පිළිබඳ ගැටළු ඇතිකරමින් සිටියා. ඒ අතරම මාර්ගයේ ඉහලට යද්දි දෙබර ප්‍රහාර වලට ලක්වීමේ අවදානමක්ද පවතින බව අසන්නට ලැබුණු නිසා තවත් දිනෙක මෙහි පැමිණෙන බලාපොරොත්තුවෙන් සංඛපාල විහාරයේ සැරිසරට අනාගතයෙන් ඉඩක් වෙන්කරන්නට තීරණය කෙරුණා.

නාගරික පරිසරයේ එදිනෙදා හමුවෙන කොන්ක්‍රීට් වනාන්තර, වාහන තදබදය හා ඝෝෂාවන් නිසා හෙම්බත් වෙන මනස සුවපත් කරන්නට නිස්කලංක පරිසරයක ගෙවෙන හෝරා දෙකක් නොසෑහෙන තරම්. තත්වය එසේ වුවත් ලද දෙයින් සතුටු වීමේ ගුණය ප්‍රගුණ කරමින් අපි නැවතත් පුරුදු ජීවන චක්‍රයට අවතිර්ණ වෙන බලාපොරොත්තුවෙන් පියගැටපෙල බහින්නට පටන් ගත්තෙ, බැතිමත් බෞද්ධයන් ගැවසෙන ශාන්තවූ පරිසරයක වෙසෙමින්, ඉතිහාසය හා අපේ උරුමය ගැන සාකච්ඡා කළ දැනුමින් පෝෂණය වූ අපූරු හෝරා දෙකක මිහිරි මතකයන් ජීවිතයට එක්කරගෙනයි.

බුදුන්ගේ දේශයේ අවසානයද….?

“අනුරපුර පල්ලිය ඉවත් කිරීමට නියෝග කල නිළධාරිණියට ස්ථාන මාරුවක්”…

යන සිරස්තලයෙන් පුවත්පත්වල සහ අන්තර්ජාලයෙත් පලවූ පුවතත් සමඟ, අප කණ්ඩායම විසින් මෙම අනවසර ඉදිකිරීම් ගැන වැඩි කතා බහකින් තොරව සිටීමේ පිළිවෙත වෙනස් කිරීමට තීරණය කළෙමු. මේ සිද්ධිය ගැන මුලදිත් ලිපියක් පල නොකිරීමට ප්‍රධානම හේතුව වූයේ, මෙවන් ලිපි කියවා එවෙලෙට කුපිත වන සිංහල බෞද්ධ මෙන්ම, අන්‍යාගමික හෝ අන්‍යාගමික හිතැති පිරිස් විසින් සයිබර් අවකාශයේ ඵල රහිත වාග් සංග්‍රාම වලට පැටලී තාවකාලික වීරයන් වීම විනා ප්‍රායෝගික ක්‍රියාමාර්ගයක් කිසිදිනක නොගන්නා බැවිනි. මෙම විහිළු දැකීමෙන් කලකිරී සිටි අප කණ්ඩායම මෙවන් පුවත් ගැන බ්ලොග් අඩවියෙන් සාකච්ඡා කිරීම සීමා කළෙමු.

නමුත් ඉහත සඳහන් සිදුවීමත් සමඟ තවදුරටත් මේ ගැන මුනිවත රැකීම නොකළයුත්තක් බව හැඟේ. ඒ අතරම, බෞද්ධයාගේ රටේ, සිය උරුමය වෙනුවෙන් කටයුතු කරන්නන්ට සිදුවන මෙවන් අසාධාරණ හමුවේ මේ දේවල් ගැන කතා කිරීමද එක අතකට නිශ්ඵල යැයි සිතේ. අනුරපුර පූජා භූමිය තුලම හොරෙන්ම පල්ලියක් අටවාගන්නට මෙම අන්‍ය ආගමිකයන් ක්‍රියා කලේ ඔවුන්ට පල්ලියක් අටවා ගන්නට වෙන ඉඩමක් නොතිබුණු නිසාමද?…. නැත. මේ සිද්ධ වෙන්නෙ ආක්‍රමණයකි. එළිපිටම කරන මේ නින්දිත ආක්‍රමණයට විරුද්ධව බුද්ධිමත්ව පෙළ ගැහෙන්නට සිංහල බෞද්ධයා සූදානම් විය යුතුමයි.

ලංකාව බුදුන්ගේ දේශය වුණේ අතීතයේ විසූ රජ කෙනෙක් අපේ රට බුදුන් වහන්සේට පූජා කල නිසා පමණක්ම නොවෙයි. වසර දහස් ගණනක් පුරාවට, රටේ ගමක් නගරයක් නෑර වෙහෙර විහාර ඉදිකරමින්, ආක්‍රමණිකයන් හා දිවිහිමියෙන් සටන් වදිමින් බුදු සසුන මෙලොවින් වියැකෙන්නට නොදී රැකගත් එකම ජාතිය වෙසෙන්නේ ලංකාවේ බැවිනි. ඒ ජාතිය සිංහල බෞද්ධයායි. අෂ්ඨාංගික මාර්ගයේ ගමන් කලත් නවගුණ වැල මෙන්ම, සසුන රැකගැන්මට අවැසි තැනදී ආයුධයක් අතට ගන්නට පවා මැලිනොවුණු ජාතියකට අද උරුම වී ඇති ඉරණම ඉතාම කණගාටුදායකය.

අනුරපුර පල්ලිය ඉවත් කල පුවතත් සමඟ තවමත් කොන්ද පණ තියෙන බෞද්ධයන් ලංකාවේ සිටීම පිළිබඳව අප සතුටු වුණත්, ඔවුන්ට මේ අත්වෙන ඉරණම හමුවේ තවදුරටත් ලංකාද්වීපය බුදුන්ගේ දේශය නොවේදැයි අපට සැක පහළ වෙයි. මේ පිළිලයට සිත්සේ වැඩෙන්නට ඉඩහැර මානව අයිතිවාසිකම් ගැන පණ්ඩිතකම් දොඩමින් සිටියොත් අපේ අනාගත දරු පරපුරට වෙසෙන්නට නිවහල් රටක් ඉතුරු නොවෙනු ඇත. අතීතයේ අපේ රට ජාතිය ආක්‍රමණ වලින් බේරාගත් අපේ මුතුන් මිත්තන් ගැන අපි අදටත් ආඩම්බරයෙන් කතා කලත්, මෙහෙම ගියොත් අපේ අනාගත පරපුර නම් අපට දෙස් දෙවොල් තබනු නොඅනුමානය.

සැරිසර – කළුගල ආරණ්‍ය සේනාසනය

බක් මාසෙ සිංහල අළුත් අවුරුද්දෙන් පස්සෙ, අපේ කණ්ඩායම ආයෙත් එකතු වුණේ බක් මහේ පසලොස්වක පෝයට. කාලෙකින් සැරිසරක යෙදෙන්න බැරිවුණු අඩුව පිරිමහගන්නත් එක්ක අපි ගියා කළුගල ආරණ්‍ය සේනාසනයට. අගලවත්ත, බදුරලිය හි ගුරුළුබැද්ද ගම්මානයේ පිහිටි කළුගල ආරණ්‍ය සේනාසනයට ගම්මානයේ සිටම යන්න වෙන්නෙ පයින්. ඒත් ස්වභාව චමත්කාරයෙන් පරිපූර්ණ ඒ නිස්කලංක පරිසරයේ ගමන් කිරීම ගතටත් සිතටත් සහනයක් මිස මහන්සියක් ගෙන දෙන්නෙ නැහැ.

ආරණ්‍යයට ඇතුළු වෙන විටම වගේ අපට හමුවෙන දොළපාර, ආරණ්‍යය වෙත යන මාර්ගය දිගට අපිත් එක්ක බොහෝ දුරක් එනවා. ආරණ්‍ය භූමියට ඇතුළුවෙලා ටික දුරක් ඉදිරියට ඇදුන අපිට මුලින්ම හමුවෙන්නෙ දානය සකස් කරන ශාලාව. දුරබැහැර සිට පැමිණෙන සැදැහැවතුනට එහි නැවතී දානය පිලියෙල කිරීමට අවශ්‍ය පහසුකම් මෙහි සලසා තිබුණා. දානශාලාව පසුකරගෙන මාර්ගය දිගේ ඉදිරියටම ගිය පසු අපට ගල් විහාරය හමුවූණා. එයින් පසු  අප නැවතුනේ විහාරස්ථානයේ දාගැබ අසල. කලුගල් චෛත්‍යය නමිනුත් හැඳින්වෙන මෙම දාගැබ, සම්පූර්ණයෙන්ම කලුගලින් නිමවන ලද්දක් බව දැනගන්නට ලැබුණා. දාගැබ පිහිටි මළුව වටේට කුඩා භාවනා කුටි සකස් කර ඇති අතර අප එහි යනවිටත් සිල්වතුන් කිහිපදෙනෙක් එම කුටි තුල භාවනාවේ යෙදී සිටිනු දක්නට ලැබුණා.

දගැබ අසලින් මෑත්ව අප ඊලඟට ගියේ බෝධියටයි. බෝ සෙවණේදී මල් පහන් පුදා, පන්සිල් ගෙන අහවර වීමෙන් පසු නැවතත් අපි සැරිසරට යොමුවුණේ විහාරස්ථානයේ ඉතිහාසය විපරම් කරමින්. 1940 වසරේදී ගොඩනැගුණු මෙම කළුගල ආරණ්‍යයේ නිර්මාතෘ, බ්‍රහ්මචාරී දොන් පිලිප් සමරදිවාකර නමැත්තෙක්. ශ්‍රී ධර්මද්වීප ශිලා ලේඛනය, කළුගල කතිකාවත ඇතුළු මෑත යුගයේ කරන ලද සෙල්ලිපි රැසක්  විහාරස්ථානයේ යම් තැනෙක දක්නට ලැබුණා. විහාරස්ථානයේ වැඩසිට අපවත් වූ නායක ස්වාමින් වහන්සේලාගේ භෂ්මාවශේෂ තැන්පත් කොට ඉදිකල සොහොනක් සහ ධාතු කරඬුවක් නිධන්කර ගොඩනැගූ ගල්ටැඹක්ද විහාර භූමිය තුල වෙනවා. මේ සියල්ලටම වඩා විශේෂිත දේ ලෙස අප දුටුවේ විහාර භූමියේ තැනින් තැන ගල් මත ඇඳ තිබුණු ඔවදන්ය. විහාර භූමියට එන සැදැහැවතුන් වෙනුවෙන් පනවන ලද දැන්වීම් මෙන්ම මරණානුස්සති භාවනාවේ පියවර පවා ගල් මත සටහන් කර තිබෙන අයුරු විහාරයට යන ඕනෑම කෙනෙකුට දැකගත හැකියි.

ශ්‍රී ධර්මද්වීප ශිලා ලේඛනය

භාවනාකුටි පරිශ්‍රයක් මැදින් වැටුණු පියගැටපෙල දිගේ අපි කළුගල ආරණ්‍යයේ මුදුනට පැමිණියා. පියගැටපෙල අවසාන2යේ හමුවෙන්නෙ බුදුගෙය. එම ස්ථානයේ ඉඳන් පහල බලන විට, මෙතෙක් අප පසුකරගෙන ආ ධර්මශාලාව, භාවනාකුටි, දාගැබ ආදී මේ සියල්ල මනාව දිස්වුණා. කළුගල ආරණ්‍යය වෙත යන්නට අපට බෙහෙවින්ම උවමනා වුණේ අප අසා තිබුණු, මෙහි පවතින සුන්දර නිස්කලංක පරිසරයේ අසිරිය විඳගැනීමේ අරමුණ නිසයි. නමුත් එහි ගිය අපි දැනුමින් මෙන්ම අපූරු අත්දැකීම් වලින්ද පෝෂණය වුණා.

කළුගල නිර්මාතෘ – බ්‍රහ්මචාරී දොන් පිලිප් සමරදිවාකර රාලහාමි

භාවනා කුටි

ධාතු නිදන් කල ගල් ටැඹ

අප විහාරස්ථානයට යන විටත් දහවල් දොළහ පහුවී තිබුණා. එබැවින් ආරණ්‍යයේ වැඩ වසන භික්ෂූන් වහන්සේලා බැහැදැකීමේ අවස්ථාව අපට මඟහැරුණා. විහාර භූමිය පුරාම තැනින් තැන ඇති දැන්වීම් පුවරු වලින් ඉල්ලා සිටියේත් භාවනාවේ යෙදී සිටින භික්ෂූන් වහන්සේලාට බාධා නොකරන ලෙසයි. එබැවින් භික්ෂුන් වහන්සේලා වාසය කරන භාවනා කුටි සොයා ආරණ්‍යයේ තවත් ඇතුලටම යන අදහස වෙනස් කල අපි, සැරිසර එතෙකින් නිමා කරන්නට තීරණය කලා. ආපසු එන මාර්ගයේ අප පැමිණියේ පිච්චමල් වැටකට මායිම් වූ නා ගස් සෙවණක් යටින්.  එමෙන්ම අපට කලිනුත් විටින් විට හමුවුණු කුඩා දොළපාරෙ ජලයෙන් විහාර භූමියට විදුලිය ලබාගන්නට ඉදිකල ජල විදුලි බලාගාරයකුත් අපට දක්නට ලැබුණා.

බුදුගෙය ඉදිරිපිටට පහත මළුව පෙනෙන අයුරු

නා සෙවණ සහ පිච්ච මල් වැට

කලිනුත් කිව්වා වගේ මේ ගමනේ මූලික පරමාර්ථය වුණේ ආරණ්‍යය පිහිටි භූමියේ පවතින ස්වභාව සෞන්දර්‍ය සමඟ වරුවක් ගත කිරීම. ඒ වගේම මේ අසිරිමත් පරිසරය ගැන අපේ පාඨක සහෘදයන්වත් දැනුවත් කිරීම. අළුත් අවුරුද්දෙ හා හා පුරා කියල සැරිසරකින්ම බ්ලොග් එකේ කටයුතු ආරම්භ කලෙත් මෙම පරිසරයේ මෙන්ම ආරණ්‍යයේ ඇති වටිනාකම ගැන කතිකා කල යුතු යැයි අපට හැඟුන නිසයි. මෙම විහාරස්ථානයේ නවාතැන්ගෙන භාවනාවේ යෙදෙන්නට ගිහි සැදැහැවතුන්ටත් අවකාශ තියෙනවා. ආරණ්‍යයේ භාවනානුයෝගීව වෙසෙන භික්ෂූන් වහන්සේලා සමඟ සාකච්ඡා කරන්නට අවකාශ නොලැබුණත්, ලෞකික සැප සම්පතින් මෙන්ම කෙලෙස් පිරි සමාජයෙන් ඈත්ව බවුන් වඩන ඒ බුද්ධ පුත්‍රයන් පතනා යම් බෝධියක් වේද, එය ඔවුන් විසින් සාක්ෂාත් කරගනිත්වා යැයි අපිද ප්‍රාර්ථනා කරමු.

සටහන – චේතියා

ඡායාරූප – තරිඳු

පාහියන්ගල – සැරිසර වාර්තා

කළුතර දිස්ත්‍රික්කයේ බුලත්සිංහල, යටගම්පිටිය ගම්මානයේ පිහිටි පාහියන්ගල ගල්ලෙන ඓතිහාසික වශයෙන් ඉතාමත් වැදගත් ස්ථානයකි. ක්‍රි‍.ව. 4 වැනි සියවසේ ලංකාවේ සංචාරය කල ෆාහියන් (Fa-Hein) නම් චීන ජාතික භික්ෂූන් වහන්සේ නමක් සිරිපා වන්දනාවේ වඩින අතර තුර මෙම ගල්ලෙනෙහි කලක් විසීම හේතුවෙන් උන්වහන්සේගේ නමින් අද වන විට මෙම පුදබිම හැඳින්වෙයි.

ලක්දිව විසූ ප්‍රාග් ඓතිහාසික මානවයන් පිළිබඳ පුරාවිද්‍යාත්මක සාධක රැසක් ගෙන ආ ප්‍රදේශයක් ලෙස හැඳින්විය හැකි පාහියන්ගල ගල් ලෙන, මුහුදු මට්ටමේ සිට අඩි 400ක් පමණ උසින් පිහිටි, 3000ක් පමණ විශාල ජනකායකට රැඳෙන්නට තරම් ඉඩ පහසුකම් ඇති සුවිසල් ගල්ලෙනකි.

පාහියන්ගල නැරඹීමට අප කණ්ඩායම කොළඹින් පිටත් වුණේ පාන්දර 6.00ට පමණ. කොලඹ හොරණ මාර්ගයේ ගමන්කොට බුලත්සිංහල වෙත ලඟාවන්නට ගතවූයේ පැය දෙකකට ආසන්න කාලයක්.  බුලත්සිංහල පහුවෙනකොට අවට පරිසරය බෙහෙවින් වෙනස් වෙලා. අපට හුරු පුරුදු දූවිලි පිරුණු නාගරික පරිසරය වෙනුවට මෙහි බලන බලන අත දුටුවෙ හරිත වර්ණ ගස්වැල්, අස්වැන්න නෙලන්නට ආසන්න රන්වන් කුඹුරු යාය, තැනින් තැන දක්නට ලැබෙන විවිධ මල් වර්ග.  යටගම්පිටියට කිට්ටු වෙනකොට මිනිස් වාසයෙන් හුඟාක් ඈත් වුණ ගම්මානයේ යාන වාහන හඬ ඇසෙන්නෙත් කලාතුරකින්. මිනිස් හඬකට තිබුණෙ අප කණ්ඩායමේ පිරිස කතා කල හඬක් පමණයි. එතරම්ම නිස්කලංක, සිත් නිවාලන වටාපිටාවෙත් බැලු බැලු අත පෙනෙන්නෙ කොලපාට වනාන්තරයයි.

මේ සුන්දර පරිසරය මැදින් අපි පාහියන්ගල වෙතට ගමන් කලා. විහාර භූමියට ඇතුල් වෙලා දිය පොකුණ, ඉදිකෙරෙමින් පවතින චෛත්‍යය පසු කරගෙන ඉදිරියටම ගිය අපි ගල්ලෙන පාමුල මොහොතකට නැවතුණා. සුවිසල් ගල් පර්වතය දිගේ රූරා වැටෙන ජලය, කටාරම් නොකෙටූ ගුහා දොරටුව ඉදිරියෙන් බිමට පතිත වෙන්නෙ  පිණි වැස්සක්ද දොරටුවට පසෙකින්  කුඩා දිය ඇල්ලක්ද නිර්මාණය කරමිනි.

ගල් ලෙන තුල නරඹන්න දෑ බොහෝයි. අඩි 40ක් පමණ දිගින් යුතු සැතපෙන බුදු පිළිම වහන්සේ ගල් ලෙනේ මැදට වන්නට ඉදිකර ඇත. පාහියන්ගල විහාරය නිර්මාණය කරන සමයේ භාවිතා කරන ලද යකුලක් පිළිමය තුල නිදන් කර ඇති බවද අසන්නට ලැබිණි. ගොඩනගන ලද විහාර බිත්ති වල මහනුවර සම්ප්‍රදායට හුරු බිතු සිතුවම් ඇතත් ඒවා මහනුවර යුගයට පසුව, මෑත ඉතිහාසයේදී සිතුවම් කරන ලද බව පෙනී යයි.

මේ අතර පුරාවිද්‍යා කැණීම් කටයුතු තවමත් විහර භූමිය තුල කෙරෙමින් පවතී. මෙතෙක් සොයාගන්නා ලද ඇට කටු ආදියද තැනින් තැන ප්‍රදර්ශනයට තබා ඇත. පර්යේෂණ වලින් මෙම ආදිවාසීන් මීට වසර 30000 – 37 000 අතර ඈත අතීතයේ විසුවන් බව නිගමනය කර ඇත.

පාහියන්ගල පුදබිම පුරා සංචාරය කල අපට නික්ම යන්නට කාලය උදාවිය. එහි ගත කල හෝරා කිහිපය තුල අප සිත් වඩ වඩාත් ඇද බැඳ ගත්තේ නිස්කලංක, හරිත වර්ණ පරිසරයයි. එම වනගත පරිසරය පසු කරගෙන ආපසු එද්දී දිගින් දිගටම හිතට ආවේ සිත සැහැල්ලුවෙන්, සමාධි ගත කරගෙන මෙහිම වසන්නට ඇත්නම් යන හැඟීමයි.

සටහන – චේතියා
ඡායරූප – තරිඳු

සීගිරිය සහ බඹරු 3

සීගිරිය සහ බඹරු

සීගිරිය සහ බඹරු 2

මෙම වසරේ මාර්තු මාසයේ සිදුකල බඹර සංහාරයේ පටන් බොහෝ දෙනාගේ හිත් සීගිරිය වෙනුවෙන් උණුවිය. පුවත්පත් වල පිටු ගණන් සීගිරිය වෙනුවෙන් වෙන්විය.  දෙබරෙට ගල් ගැසුවා සේ ඇවිස්සුණු සියල්ලන් දැන් සන්සුන්ය. එහෙත් දුටුගැමුණු බලකාය තවමත් පෙර පරිදිම සීගිරියේ සිදුවන දෑ ගැන සෙවිල්ලෙන් සිටීම අතහැර නැත. සිංහලයාට හැමදෙයක්ම මතක සිටින්නේ සති දෙකකැයි එක්තරා ත්‍රස්තවාදී නායකයෙක් කල ප්‍රකාශය හිස් මුදුනින් පිලිගන්නා ජාතියක් මැද මේ අයුරින් කාලීන ගැටළු ගැන ඇතිවෙන රැල්ල අවසන් වූ පසුවත් එම  ගැටළු තවමත් පවතින බව සිහි තබා ගනිමින් ඒ අනුව කටයුතු කරනා අප කණ්ඩායම අසිංහලයන් වත්දැයි ගැටළුවක් අපට ඇතිවෙමින් පවතී. ඒ අතරම පරදේසක්කාරයන්, ආක්‍රමණිකයන් සහ ත්‍රස්තවාදීන් විසින් සිංහලයා මෙසේ යැයි කියමින් අප මිනිසුන් තුලට සූක්ෂමව රිංගවූ ගතිගුණ වලින් තොර අප සැබෑ සිංහලයන්දැයි සැකයකුත් මතුවෙමින් පවතී.

කතාවෙන් කතාවෙන් මාතෘකාවෙනුත් පිට බොහෝ දුර ගිය බැවින් නැවත සීගිරියට යමු. සීගිරියේ වර්තමාන තත්වය ගැන දැන් වැඩි කතා බහක් නැත. පසුගිය දිනෙක සීගිරියේ සිංහකට අසල වැසිකිලි ගොඩනැගීමට එරෙහිව එගම වැසියන් උපවාස කලහ. පොඩි මිනිසුන්ට මේ රටේ හඬක් නගන්නට අයිතියක් නැති බැවින් ඔවුන් සිරගත විය.  පසුව නිදහස ලැබුණද සීගිරියේ සිදුවන අකටයුතුකම් වල නිමාවක් නැත. වැසිකිලි ගොඩනැගීමේ කටයුතුද  අතරමඟ නැවතී ඇති සෙයකි. අවසන් වරට අප දකින විටත් එහි කොන්ක්‍රීට් දමා තිබිණි. මේ අතර ඉදිකිරීම් කටයුතු වෙනුවෙන් වසර දහස් ගණනක් පැරණි ඉතිහාසයක් කැටි වූ සීගිරි ගල සිදුරු කරමින් පවතී.  මෙය හෙණ ගහන අපරාධයක් නොවේද? සීගිරිය තුල සංචාරකයන්ට උපරිම පහසුකම් සලසනු වස් වැසිකිලි හදා  දෙන්නට තියෙන තදියම මෙම ලෝක උරුමය රැකගන්නට නොම වීම කණගාටුවකි, ඛේදවාචකයකි. ගල මුදුනේ නටඹුන් වල් වැදී ඇත. ඒවා කලකින් පිලිසකර කල බවක් පෙනෙන්නට නොවිණි.  පිළිසකර කරන්නට සංස්කෘතික අමාත්‍යාංශයට හෝ ජාතික උරුමය පිළිබඳ දෙපාර්තමෙන්තුවට සිහියක් නැත.  කොහොමහරි වැසිකිළි ටික හදාගත්තොත් ඇති වන්නේ සංචාරකයා සීගිරි යන්නේ එය පාවිච්චි කිරීමට මිස සීගිරිය නරඹන්නට නොව යැයි මොවුන් සිතා සිටින නිසා විය යුතුය.

මේ අල්ල පනල්ලේ බඹරු ආයෙම සීගිරියට පැමිණ ඇත. වසර දහස් ගණනක් පුරාවට එහි ස්ථිර පදිංචි කරුවන් වූ බඹරුන් පලවා හැරීම අපට කල නොහැක්කක් බව උන් පෙන්වා දී ඇත.  කාට නැතත් සිගිරියට හානියක් වෙන විට එහි වේදනාව බඹරුන්ට දැනේ. උන් පහර දෙන්නේ එවිටය. නැවතත් උන් බඹර වද බඳිමින්  සිටී. මෙදා පොටේ මෙම විනාශයේ අවසානයක් දකිනු රිසි අපත් රටේ පාලකයින්ට, බලධාරින්ට වඩා බඹරුන් කෙරෙහි බලාපොරොත්තු තබා ඇත්තෙමු.

පර්වත මුදුනේ නටඹුන් වල් වැදී ඇති අයුරු